Hand en polsklachten
Er zijn verschillende oorzaken van hand- en polsklachten, onderstaand beschrijven wij enkele van de veel voorkomende klachten.
Carpaaltunnelsyndroom (CTS): tintelingen in de hand
De carpale tunnel is een doorgang voor zenuwen en pezen die van de onderarm naar de hand lopen. Soms is de tunnel te nauw en raakt een handzenuw (medianus) bekneld. De zenuw werkt dan niet goed meer. U heeft pijn, tintelingen en/of een doof gevoel in uw duim, vingers en handpalm. Soms heeft u klachten in de hele hand en stralen deze uit naar de onderarm. Deze verschijnselen kunnen aan beide handen tegelijk optreden. ’s Nachts kunnen de klachten uw slaap verstoren. Kracht en gevoel kunnen minder worden, waardoor u dingen uit uw hand kunt laten vallen.
Ganglion van pols of hand: een knobbel op uw hand
Een ganglion is een uitstulping van het gewrichtskapsel of peesschede, gevuld met synoviale (geleiachtige) vloeistof. Vaak rond de pols op de handrug, maar soms ook aan de andere zijde. U heeft een duidelijk zichtbare knobbel op hand of pols. Bij twijfel van de diagnose kan de huisarts een punctie doen. Behandeling is vaak niet noodzakelijk. Bij hinder of cosmetische bezwaren kan het ganglion worden leeggezogen met een naald. Bij veel hinder en/of pijn wordt soms een operatie gedaan.
Artrose van de hand: pijn in de duim of vingergewrichten
Artrose is een aandoening van het kraakbeen in het gewricht. Het kraakbeen is dunner en het oppervlak is niet meer zo regelmatig/glad. Artrose wordt soms ‘slijtage’ genoemd, maar die term is niet helemaal juist. Het kraakbeen is wel veranderd, maar niet versleten.
Artrose van uw hand begint meestal met stijfheid en pijn in uw pols, vinger of duim. De klachten zijn het ergst als u na een periode van rust (bijvoorbeeld ’s ochtends) uw hand weer beweegt (startpijn). De stijfheid vermindert binnen het eerste half uur dat u beweegt. Maar als u uw hand zwaar of lang belast, kan er pijn ontstaan. Soms lukt het niet meer om bepaalde bewegingen te maken. U kunt dan bijvoorbeeld de vinger(s) niet meer helemaal strekken of buigen. Ook kan de kracht in uw handen verminderen waardoor u minder goed kunt knijpen of grijpen.
De duim is een bijzonder onderdeel van onze hand. Het basisgewricht (CMC-gewricht) geeft veel beweeglijkheid en stabiliteit aan de duim. Hier ontstaat vaak door artrose pijn en instabiliteit, waardoor de hand minder functioneel wordt. Soms kan door beschadiging van uw hand door een ongeval later artrose ontstaan. Artrose is meestal aan de klachten te herkennen en is op een röntgenfoto niet altijd te zien.
Springvinger/triggervinger: u voelt een klik als u uw vinger buigt
Bij een springvinger loopt er een pees vast in de peesschede. Bij krachtig buigen kan de pees toch nog opeens een stuk doorspringen. Vandaar de naam ‘springvinger’. Bij buigen en strekken heeft u een vervelend of pijnlijk gevoel aan de basis van de duim of vinger. De vinger of duim ‘loopt vast’ en blijft krom staan. Soms kunt u de vinger alleen buigen of strekken door hem met uw andere hand vast te pakken en te bewegen. Een springvinger ontstaat wanneer een peesschede geïrriteerd raakt, hierdoor kan de pees gaan zwellen en ontstaat soms een bobbeltje.
Peesirritatie van De Quervain: u heeft pijn aan de duimkant van uw pols
De zijkant van de pols, direct onder de duim, is gevoelig of pijnlijk. Daarbij kan de pols aan de duimkant ook wat dik worden. Iets vastpakken wordt lastig en kan pijn doen. Ook het buigen van uw duim doet pijn. Peesscheden zijn een soort ‘kokertjes’ gevuld met vloeistof, waardoor pezen makkelijker kunnen glijden. De pezen van de strek- en de spreidspier van de duim lopen meestal samen door één peesschede. Die peesschede ligt aan de zijkant van de pols, direct bij de duimbasis. Bij De Quervain zijn deze pezen geïrriteerd. Ze worden wat dikker, waardoor de peesschede te nauw wordt en de pezen minder makkelijk heen en weer glijden. Soms verdwijnen de klachten als de hand niet of minder wordt belast.
Constractuur van Dupuytren: een of meer vingers trekken krom
Dupuytren wordt gekenmerkt door vaste en soms pijnlijke knobbels in de handpalm en vingers, die zich kunnen ontwikkelen tot strengen. Dit komt met name voor in de pink en ringvinger. Op langere termijn kan dit leiden tot kromstand van de vingers. Bij veel hinder en/of pijn kan een operatie noodzakelijk zijn. Hierbij worden de strengen verwijderd of doorgenomen.
Handreuma of -operatie: na letsel
Voorbeelden:
- fractuur;
- gewrichtsletsel (kapsel/banden);
- pees/spierletsel;
- zenuwletsel.
Dit kan enkelvoudig of gecombineerd optreden. Soms is een operatie noodzakelijk.
